Wśród postaci, które przez lata kojarzyły się ze środowiskiem ukraińskim w Białym Borze na Pomorzu Środkowym, z pewnością należałoby wymienić Bogdana Ficaka (1945–2015). W pamięci ludzi, z którymi przyszło mu się zetknąć pozostał jako osoba prostolinijna, a jednocześnie pogodna i życzliwa. Był niezwykle pracowitą i utalentowaną osobą. Jak sam przyznawał interesowała go zawsze praca z ludźmi i dla ludzi. Stąd też rozpoznawany był w wielu miejscach kraju, nie tylko jako pedagog i wychowawca, ale przede wszystkim z racji częstych wyjazdów z zespołami artystycznymi, które sam prowadził lub w których występował.

Bogdan Ficak przyszedł na świat w wyjątkowym miejscu i czasie. Urodził się w rodzinie Wasyla i Stefanii Ficaków w dniu 22 kwietnia 1945 r. w miejscowości Huta Poręby (obecnie województwo podkarpackie, powiat brzozowski), niedaleko Jawornika Ruskiego, a także Pawłokomy. Wiosną 1945 r. doszło w tym rejonie do eskalacji konfliktu polsko-ukraińskiego. Do 1946 r. trwały wysiedlenia ludności ukraińskiej do Związku Sowieckiego, których rodzinie Ficaków udało się uniknąć. Nie uniknęli jednak wysiedlenia w 1947 r. w ramach akcji „Wisła” na północ Polski, do miejscowości Stary Cieszyn niedaleko od Pasłęka.

Edukację na poziomie szkoły średniej Bogdan Ficak rozpoczął w Pasłęku. Niedługo jednak potem przeniósł się do Liceum Pedagogicznego nr 2 w Bartoszycach z ukraińskim językiem nauczania, oddalonego od Pasłęka o ok. 90 km. Po ukończeniu liceum rozpoczął naukę na kierunku muzycznym w Studium Nauczycielskim w Ostródzie. Jednocześnie został członkiem grupy estradowej „Mrija” w Olsztynie, z którą m.in. występował na I Festiwalu Ukraińskiej Estrady w Sanoku (22–23 lipca 1967 r.). W latach 1967–1972 Bogdan Ficak studiował na filologii ukraińskiej na Uniwersytecie Warszawskim.

W latach 1972–1990 Bogdan Ficak występował w chórze reprezentacyjnym Ukraińskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego „Żurawli”. Razem z zespołem uczestniczył we wszystkich ważniejszych imprezach artystycznych organizowanych przez UTSK w Polsce, a także w pierwszych zagranicznych tournée, do których zaczęło dochodzić pod koniec lat 80.

Od 1972 do 2006 r. był związany zawodowo ze Szkołą Podstawową im. Tarasa Szewczenki w Białym Borze. Pracował tu jako nauczyciel, przede wszystkim języka ukraińskiego, muzyki i wychowania fizycznego, ale również geografii. Był równocześnie kierownikiem internatu działającego przy szkole. W szkole prowadził dziecięcy zespół wokalno-instrumentalny „Prolisky”. Był współautorem programu nauczania języka ukraińskiego dla klas III-VIII. Recenzował ponadto podręczniki do nauki języka ukraińskiego dla klasy VI (autorstwa Jarosława Hryckowiana) i do klasy VI (autorstwa Bazylego Nazaruka).

Udzielał się również w środowisku ukraińskim Białego Boru i szerzej, na niwie organizacyjnej UTSK. M.in. prowadził żeński chór „Czeremszyna”, który przekształcił się później w chór mieszany „Werchowyna”. Był wielokrotnie delegatem zjazdów UTSK.

Jego aktywność i osiągnięcia dydaktyczne oraz artystyczne zostały docenione zarówno pod postacią odznaczeń państwowych (Złoty Krzyż Zasługi), jak i odznaczeń resortowych (Zasłużony Działacz Kultury), dyplomów pochwał itd.

W latach komunistycznych był obiektem działań operacyjnych Służby Bezpieczeństwa. W połowie lat 80. był rozpracowywany przez SB w sprawie operacyjnego sprawdzenia kryptonim „Szwed” w związku z podejrzeniami o otrzymywanie kontaktu z mieszkającym w Szwecji „kadrowym pracownikiem OUN”.

Ostatnie lata życia zmagał się z chorobą. Zmarł 9 lutego 2015 r. w Białym Borze.

Jarosław Syrnyk

Źródła:

AIPN Sz 00124/855, Wniosek o wszczęcie sprawy operacyjnego sprawdzenia krypt. „Szwed”, [1985], mkf; AIPN BU MSW II 7058; AIPN BU MSW II 6981, k. 86; AIPN BU MSW II 6981, k. 79
S. Łaszyn, L. Łojko Mniejszość ukraińska w gminie Biały Bór  bialybor.com.pl
„Наше слово” №12, 22 III 2015 r.
М. Вербовий, 60-ліття школи в Білому Борі, «Наше слово», №24, 16 VI 2019 r.
I. K., Богдан Фіцак, «Українськи календар», Варшава 1981.