Zdjęcie zbiorowe z Józefem Doroch

Józef Doroch urodził się 16 sierpnia 1927 r. we wsi Śliwnica na Sanem, pow. Przemyśl w rodzinie Jana i Franciszki zd. Kozak. Ojciec Józefa Dorocha był obrządku greckokatolickiego, matka – rzymskokatolickiego. Rodzice Dorocha posiadali utrzymywali się z posiadanego gospodarstwa rolnego. Dzieciństwo zapamiętał jako okres zgodnego współżycia między Polakami i Ukraińcami.

Jeszcze przed wybuchem wojny Doroch rozpoczął edukację szkolną w ukraińskiej szkole powszechnej w Przemyślu. Jesienią 1939 r. na rzece San ustanowiona została linia graniczna między Sowietami i Niemcami. Rodzinna wieś Dorochów znalazła się po sowieckiej stronie. W związku z prowadzonymi przez Sowietów pracami nad tzw. linią Stalina, mieszkańców Śliwnicy wysiedlono. Dorochowie znaleźli się w kolonii Optyń, niedaleko miejscowości Pikulice koło Przemyśla. Tutaj mieszkali do maja 1948 r., następnie udało im się powrócić do rodzinnej Śliwnicy.

Po ukończeniu szkoły powszechnej Doroch rozpoczął naukę w ukraińskiej szkole handlowej w Przemyślu (1943 r.). Wkrótce jednak, w związku z przesunięciem linii frontu i następnie likwidacją placówek szkolnych prowadzących naukę w języku ukraińskim był zmuszony przerwać naukę. Ostatecznie egzaminy maturalne Doroch zdał dopiero w 1950 r. W tym samym roku rozpoczął studia w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Szczecinie, które ukończył w 1953 r.

Pierwszą pracę, zgodnie z wydanym mu tzw. nakazem pracy, Doroch podjął w Krakowie, wkrótce jednak powrócił do Szczecina. Utrzymywał jednak stały kontakt z rodzicami i siostrą, którzy pozostali w Śliwnicy. Interesował się losami śliwnickiej wspólnoty, uczestniczył w ważnych dlań wydarzeniach, jak np. w 1997 r. w trakcie uroczystości przeniesienia kopii ikony Matki Boskiej do wybudowanej na miejscu cerkwi kapliczki.

Józef Doroch był związany z Ukraińskim Towarzystwem Społeczno-Kulturalnym (UTSK) od samego początku istnienia organizacji do jej przekształcenia w Związek Ukraińców w Polsce (ZUwP). M.in. był delegatem na zjazd organizacyjny UTSK w 1956 r. W Towarzystwie piastował szereg funkcji, m.in. przewodniczył wojewódzkiej komisji rewizyjnej w Szczecinie (1969), był przewodniczącym zarządu oddziału UTSK Szczecinie (1984–1986), przewodniczącym zarządu koła UTSK w Szczecinie, a także przewodniczącym głównej komisji rewizyjnej UTSK. Tę ostatnią funkcję sprawował nieprzerwanie trzydzieści lat (1960–1990). Po 1990 r. włączył się także do działalności Związku Ukraińców w Polsce (ZUwP), wybrany do składu powołanej na zjeździe komisji rewizyjnej.

Oprócz działalności w UTSK i ZUwP, Józef Doroch związany był również z ruchem ludowym. M.in. pracował jako księgowy w Komitecie Wojewódzkim Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego w Szczecinie.

Józef Doroch był żonaty z Anną z d. Mowczan (zmarła w 1981 r., pochowana na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie). Małżeństwo dochowało się dwójki potomstwa.

Józef Doroch zmarł 6 lutego 2001 r. Został pochowany na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie.

Źródła:

  • Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie (dalej: AIPN), sygn. BU MSWII 6996, k. 1; AIPN, BU MSW II 6998, k. 27; AIPN, BU MSW II 7002, k. 49;
  • І З’їзд Об’єднання українців у Польщі. Документи, Варшава 1990, с. 8-9.
  • „Український Альманах” 2003, s. 360–361;
  • Я. Стех, Пропам’ятна книга українських діячів Перемищини, Львів 2006, с. 134–135;
  • B. Mazuryk, Ocalmy od zapomnienia, Krasiczyn 2013 (wersja elektroniczna: krasiczynskaplebania.parafia.info.pl);
  • strona Cmentarza Centralnego w Szczecinie: cmentarze.szczecin.pl

O autorze